Arhivistički normirani zapis za pravna i fizička lica i porodice – prema međunarodnom standardu – ISAAR (CPF)
Normirani arhivistički zapis za stvaraoca – Društveni pravobranilac samoupravljanja BAR (DPSB)
PODRUČJE IDENTITETA
5.1 Vrsta stvaraoca | Pravno lice | |
5.1.2 Normirani oblik(ci) imena/naziva | Društveni pravobranilac samoupravljanja za opštinu Bar | |
5.1.3 Uporedni oblici imena/ naziva |
5.2 PODRUČNI OPIS
5. Vrijeme djelovanja | 1975 – 1991 | |
5.2.1. Istorija | 31.marta 1975.g Skupština SRCG, na sjednici Vijeća udruženog rada i Društveno- političkog vijeća, usvojila je Zakon o društvenom pravobraniocu samoupravljanja. Društveni pravobranilac samoupravljanja je samostalni organ društvene zajednice koji preduzima mjere i pravna sredstva i vrši druga ustavom i zakonom utvrđena prava i dužnosti radi ostvarivanja društvene zaštite samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine. Načela o položaju, pravima i dužnostima društvenog pravobranioca samoupravljanja, kao i nadležnost i organizacija saveznog društvenog pravobranioca samoupravljanja utvrđeni su saveznim zakonom, a republičkim i pokrajinskim zakonom o d.p.s. regulišu se organizacija i rad svih d.p.s. na teritoriji republike. Društvenog pravobranioca samoupravljanja na nivou opštine, odnosno zajednice opština, imenuje i razrešava Skupština opštine, odn. Skupština zajednice opština. Društveni pravobranilac samoupravljanja obavještava javnost o stanju i pojavama u oblasti zaštite samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine i dr. Republički i opštinski pravobranilac samoupravljanja sarađuju radi što uspješnijeg izvršavanja poslova od interesa za ostvarivanje svoje funkcije. | |
5.2.3. Mjesta | Bar | |
5.2.4. Pravni položaj | Društveni pravobranlac samoupravljanja je samostalan u vršenju svoje funkcije i lično je odgovoran za izvršavanje poslova iz svoje nadležnosti skupštini koja ih je imenovala. | |
5.2.5. Funkcije, zanimanja i djelatnosti | Društveni pravobranilac samoupravljanja je samostalni organ društvene zajdnice ovlašćen da preduzima mjere i pravna sredstva i da vrši druga zakonom utvrđena prava i dužnosti radi ostvarivanja društvene zaštite samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine. Društveni pravobranilac samoupravljanja je samostalan u vršenju funkcije i lično je odgovoran za izvršavanje poslova iz svoje nadležnosti. Rad društvenog pravobranioca je javan. Društveni pravobranilac samoupravljanja obavještava javnost o stanju i pojavama u oblasti zaštite samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine, a može je obavještavati i o pojedinacnim slučajevima povrede samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine i preduzetim mjerama. Kao povreda samoupravnih prava, u smislu zakona o društvenom pravobraniocu samoupravljanja smatra se svaki akt, radnja ili mjera kojom se: otežava ili onemogućava pravo pravo rada radnika u udruženom radu društvenim sredstvima; otežava ili dovodi u pitanje pravo tih radnika da, u organizacijama udruženog rada i u svim drugim oblicima udruživanja rada i sredstava, upravljaju radom ili poslovanjem organizacija udruženog rada i poslovima i sredstvima u cjelokupnosti odnosa društvene reprodukcije, da uređuju međusobne odnose u radu, odlučuju o dohotku koji ostvare u različitim oblicima udruženog rada, da stiču lični dohodak, kao i da ostvaruju ostala prava radnika u udruženom radu. Kao povreda društvene svojine smatra se svaki oblik uzurpiranja ili drugog nezakonitog korišćenja, raspolaganja i upravljanja društvenim sredstvima, sticanje materijalne koristi i drugih preimućstava koje nisu zasnovane na radu, korišćenje društvenih sredstava protivno njihovoj prirodi i namjeni i svako drugo onemogućavanje ostvarivanja društvene funkcije društvene svojine. Društveni pravobranilac samoupravljanja ima pravo i dužnost da pred skupštinom odgovarajuće društveno političke zajednice pokreće postupak za ukudanje, poništenje ili obustavu izvršenja neke odluke ili nekog drugog akta organizacije udruženog rada druge samoupravne organizacije ili zajednice, odn. Organa društveno političke zajednice, kojima se povređuju samoupravna prava radnih ljudi ili društvena svojina. On je takođe ovlašćen da nadležnoj skupštini predlože primjenu zakonom predviđenih mjera kada se u organizacijama udruženog rada ili drugoj samoupravnoj organizaciji odn. Zajednici bitno poremete samoupravni odnosi ili teže oštete društveni interesi. Društveni pravobranilac samoupravljanja je ovlašćen da pokreće postupak pred nadležnim sudom udruženog rada ili redovnim sudom u cilju zaštite samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine. U istom cilju društveni pravobranilac samoupravljanja može, pred nadležnim ustavnim sudom, da pokrene postupak za ocjenu ustavnosti zakona, odn. ustavnosti i zakonitosti drugih propisa ili opštih akata organa društveno političke zajednice i samoupravnih opštih akata. Ako smatra da je povredom samoupravnih prava radnih ljudi ili društvene svojine učinjeno krivično djelo ili privredni prestup, društveni pravobranilac samoupravljanja je dužan da podnese prijavu nadležnom javnom tužiocu radi vođenja postupka protiv odgovornog lica. Društveni pravobranilac samoupravljanja može podnijeti nadležnom sudu udruženog rada predlog za ispitivanje konačne odluke unutrašnje arbitraže u organizaciji udruženog rada, drugoj samoupra- vnoj organizaciji i samoupravnoj interesnoj zajednici. Kada radi zaštite samoupravnih prava i društvene svojine, učestvuje u građanskom sudskom postupku, društveni pravobranilac samoupravljanja ima pred redovnim sudovima položaj stranke. Društveni pravobranilac samoupravljanja može biti stranka u upravnom postupku u cilju zaštite društvene svojine i samoupravnih prava radnih ljudi i građana. Takođe, može pokrenuti upravni spor ako su upravnim aktom povrijeđena samoupravna prava radnih ljudi ili društvena svojina. Postupak za zaštitu samoupravnih prava i društvene svojine, društveni pravobranilac pokreće po svojoj funkciji. Radi vršenja svoje funkcije, društveni pravobranilac samoupravljanja ima pravo da se u ovim organizacijama odn. zajednicama ili preko radnih ljudi i građana, obavještava o ostvarivanju samoupravnih prava radnih ljudi i zaštiti društvene svojine i da od tih organizacija zahtjeva potrebna obavještenja i podatke od značaja za zaštitu samoupravnih prava i društvene svojine. U istom cilju, društveni pravobranilac samoupravljanja može od inspekcijskih i drugih organa uprave, kao i od Službe društvenog knjigovodstva da zahtjeva da izvrše određene radnje neophodne za ostvarivanje njegove funkcije. | |
5.2.6. Nadležnost(i) Izvor(i) ovlašćenja | – Ustav SFRJ („Si.I.SFRJ“,br.9/74) -Ustav SRCG(„Sl.I.SRCG“,br.5/74) – Zakon o društvenom pravobranio- cu samoupravljanja(„Sl.I.SRCG, br.14/75; 1/84; 34/91) – Statut Društvenog pravobranioca samoupravljanja | |
5.2.7. Administrativno ustrojstvo / genealogija | Funkciju društvenog pravobranioca samoupravljanja vrše: – savezni društveni pravobranilac samoupravljanja – republički odn. pokrajinski pravobranilac samoupravljanja – oštinski pravobranilac samoupravljanja. Funkciju društvenog pravobranioca samoupravljanja u SR CG vrše: republički pravobranilac samoupravljanja i opštinski društveni pravobranilac samoupravljanja. Dvije ili više opština mogu imati zajedničkog društvenog pravobranioca samoupravljanja. Društveni pravobranilac samoupravljanja Bara vrši zaštitu samoupravnih prava i društvene svojine na teritoriji opštine. Prvi pravobranilac za opštinu Bar bio je Đorđe Janković, dipl. pravnik. Republički i opštinski društveni pravobranilac samoupravljanja međusobno sarađuju radi što uspješnijeg izvršavanja poslova od interesa za ostvarivanje svoje funkcije. Opštinski društveni pravobranilac samoupravljanja ima svog zamjenika koji vrši poslove iz djelokruga društvenog pravobranioca samoupravljanja (u postupku pred sudovima i dr.organima kao i u slučaju spriječenosti i odsustva d.p.s.). Društveni pravobranilac samoupravljanja se imenuje na vrijeme od 4 godine i može ponovo biti imenovan na tu funkciju još za jedan period od 4 godine. D.p.s. ima jednog ili više zamjenika. Zamjenik d.p.s. se imenuje na period od 4 godine i po isteku tog vremena može biti ponovo imenovan na tu funkciju. Prije stupanja na dužnost, opštinski društveni pravobranilac samoupravljanja i njegov zamjenik daju svečanu izjavu pred predsjednikom skupštine opštine u kojoj je sjedište opštinskog društvenog pravobranioca samoupravljanja, u tekstu koji utvrdi skupština opštine. D.p.s. i njegov zamjenik uživaju imunitet kao i delegati u skupštini društveno političke zajednice. Oni ne mogu u isto vrijeme vršiti funkcije u državnim i samoupravnim organima. | |
5.2.8. Opšti kontekst | Društveni pravobranilac samoupravljanja je samostalni organ društvene zajednice koji preduzima mjere i pravna sredstva i vrši druga ustavom i zakonom utvrđena prava i dužnosti radi ostvarivanja društvene zaštite samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine. Za društvenog pravobranioca samoupravljanja može biti imenovan društveno-politički ili drugi javni radnik koji se radom i aktivnošću ističe u razvijanju samoupravnih odnosa, koji poznaje društveno-ekonomsko uređenje i društveno-politički sistem i koji ima potrebne stručne kvalitete. Rad društvenog pravobranioca samoupravljanja je javan. Javnost rada se obezbeđuje putem obavještavanja skupštine društveno-političke zajednice o stanju, pojavama i problemima u oblasti zaštite samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine. Društveni pravobranilac samoupravljanja možr obavještavati javnost o pojedinim slučajevima povrede samoupravnih prava radnih ljudi i društvene svojine i preduzetim mjerama. D.p.s. je samostalan u vršenju svoje funkcije i lično je odgovoran za izvršavanje poslova iz svoje nadležnosti skupštini društveno političke zajednice koja ga je imenovala na tu funkciju. Radi sto uspješnijeg obavljanja svojih poslova, društveni pravobranilac samoupravljanja sarađuje sa državnim organima, samoupravnim sudovima, organima samoupravne radničke kontrole i dr. organima samoupravnih organizacija i zajednica i društveno-političkim organizacijama. |
5.3. PODRUČJE ODNOSI / VEZE
Prva relacija
5.3.1. Ime / oznaka povezanog stvaraoca | Normirani oblik(ci) imena / naziva | Skupština opštine Bar |
oznaka | ||
5.3.2. Kategorija veze | hijerarhijska | |
5.3.3. Opis veze | nadređeni organ | |
5.3.4. Vrijeme odnosa / veze | 1975 – 1991 |
Druga relacija
5.3.1. Ime / oznaka povezanog stvaraoca | Normirani oblik(ci) imena / naziva | Republički društveni pravobranilac samoupravljanja |
oznaka | RDPS | |
5.3.2. Kategorija veze | savjetodavna | |
5.3.3. Opis veze | saradnički | |
5.3.4. Vrijeme odnosa / veze | 1975- 1991 |
Treća relacija
5.3.1. Ime / oznaka povezanog stvaraoca | Normirani oblik(ci) imena / naziva | Savezni društveni pravobranilac samoupravljanja |
oznaka | SDPS | |
5.3.2. Kategorija veze | savjetodavna | |
5.3.3. Opis veze | saradnički | |
5.3.4. Vrijeme odnosa / veze | 1975- 1991 |
5.4 PODRUČJE: KONTROLA
5.4.1. Oznaka normiranog zapisa | MNE DA DPSB | |
5.4.2. Oznaka(e) | Državni arhiv – Arhivski odsjek Bar | |
5.4.3. Pravila i / ili konvencije | ISAAR (cpf) | |
5.4.4. Status | privremeno | |
5.4.5. Stepen podrobnosti normiranog zapisa | sumarno | |
5.4.6. Datum(i) izrade i izmjene | avgust 2014. | |
5.4.7. Jezik(ci) i pismo(a) | Crnogorski/srpsko – hrvatski latinica, ćirilica | |
5.4.8. Izvori | Ustav(„Si.I.SFRJ“,br.9/74) Ustav SRCG iz 1974.g, Službeni list SRCG, br.14/75; 1/84; 34/91) | |
5.4.9. Napomene o održavanju | Autor normiranog zapisa | Jasmina Rastoder Državni arhiv – Odsjek za kontrolu, zaštitu, preuzimanje, smještaj, sređivanje, obradu i korišćenje arhivske građe Bar |